Σάββατο 3 Απριλίου 2010

Ιούδας - Το σύμβολο της προδοσίας




Αυτός που φιλούσε υπέροχα. Ιούδας - απλά μια μορφή της Καινής Διαθήκης ή κάτι πολύ βαθύτερο ???




Καθένας από μας τον έχει αναφέρει δεκάδες φορές. Θέλοντας και μη και ανεξάρτητα του πόσο θρήσκοι είμαστε τον έχουμε ανακαλέσει στη μνήμη μας όταν στην ήρεμη επιφάνεια της θάλασσας των ανθρωπίνων σχέσεων σηκώνεται ένα άγριο κύμα. Ίσως λειτουργεί σαν ένα προαιώνιο σύμβολο του αλγεινού συναισθήματος που επέρχεται όταν η εμπιστοσύνη που είχαμε κάπου κλονίζεται.Σε κάποια μέρη τον καίμε ή τον χτυπάμε ξανά και ξανά όσο το απέραντο ποτάμι του χρόνου συνεχίζει να κυλά. Ποιος όμως ήταν στα αλήθεια ο Ιούδας ο Ισκαριώτης; Του αξίζει ο απαξιωτικός αφορισμός που απλά υπαγορεύει:«Αυτός που κατέδωσε τον Χριστό»;

Καταρχάς για να εξηγηθούμε επειδή νιώθουμε πως βαδίζουμε σε επικίνδυνους δρόμους. Στόχος μας είναι μια ήρεμη προσέγγιση εξαιτίας των ημερών και σε καμία περίπτωση δεν είναι να μπλέξουμε στα στενά όρια μιας θεολογικής «κινούμενης άμμου». Άλλωστε μας λείπουν τόσο το απαραίτητο υπόβαθρο όσο και οι βοηθητικές τιάρες. Επίσης ξεκαθαρίζουμε πως η κατήχηση και η μεταφορική Χριστομάθεια μας προκαλούν την ίδια απέχθεια που νιώθουμε και μπροστά στο μηδενισμό. Α και κάτι τελευταίο αλλά αρκετά σημαντικό, Αρνητικοί συνειρμοί κάθε είδους που ίσως προκύψουν από το θέμα του κειμένου απλά δε μας απασχολούν. Όλοι κρίνονται από τις πράξεις τους αλλά και από τον τρόπο που βλέπουν τα πράγματα.
Ας προχωρήσουμε. Το όνομα Ιούδας στα Εβραϊκά σημαίνει «αυτός που έχει υμνηθεί» ενώ το Ισκαριώτης έχει δύο πιθανές ερμηνείες. Η πρώτη είναι απλά «ο προερχόμενος από την Κεριώθ(περιοχή της Ιουδαίας)». Σύμφωνα με τη δεύτερη το Ισκαριώτης είναι μετεξέλιξη του όρου Σεκάριος που σημαίνει Ζηλωτής δηλαδή μέλος της οργάνωσης που μαχόταν φανατικά για την αποτίναξη του Ρωμαϊκού ζυγού.

Η παράδοση ορίζει πως γεννήθηκε στην Ισκαρία και ήταν γιος του Σίμωνα. Σε ορισμένες πηγές αναφέρεται πως τα πρώτα χρόνια της ζωής του ήταν γεμάτα τραγικές καταστάσεις που θα μπορούσαν άνετα να συγκριθούν με όσα πέρασε ο Οιδίποδας. Συγκλονισμένος ψυχικά όταν ακούει πως στη Γαλιλαία εμφανίζεται ο Χριστός σπεύδει να Τον συναντήσει και σύντομα μπαίνει στον κύκλο των μαθητών Του.
Στα Ιερά Ευαγγέλια πάντως περιγράφεται με μελανά χρώματα. Φιλάργυρος και ατομιστής φέρεται να καταχράται τα χρήματα του ταμείου ελεημοσύνης, η φύλαξη των οποίων του είχε ανατεθεί.
Έπειτα κατά την κορύφωση του Θείου δράματος είναι αυτός που μετά το Μυστικό Δείπνο παραδίδει το δάσκαλό του στους στρατιώτες υποδεικνύωντας τον με ένα φιλί. Αντί αυτής του της πράξης λαμβάνει τριάκοντα αργύρια. Σύντομα το μετανιώνει, επιστρέφει τα χρήματα στους αρχιερείς και αυτοκτονεί, καθώς κρεμιέται από ένα δέντρο.

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ
Όπως τα τριάντα αργύρια δεν είχαν μόνο μία πλευρά, έτσι και η ερμηνεία των φαινομένων μπορεί να ακολουθήσει διαφορετικό δρόμο. Άλλωστε κάτι παρόμοιο συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.
Τα τελευταία χρόνια στο φως ήρθε ένα αντίγραφο του λεγόμενου «Ευαγγελίου του Ιούδα».
Πρόκειται για 13 σελίδες παπύρου που υπολογίζεται πως ήταν θαμμένες για 1700 χρόνια στην αιγυπτιακή έρημο.
Στο συγκεκριμένο κείμενο ο Ιούδας αποδίδεται να είναι ο μόνος από τους 12 μαθητές του Χριστού που έχει καταλάβει την πρόθεση του να αποβάλλει το «φθαρτό του σαρκίο» δηλαδή το ανθρώπινό του σώμα και με την προδοσία Τον βοηθάει. Με απλά λόγια Τον παραδίδει στο Σταυρό μετά από συμφωνία.

Στο αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Τελευταίος Πειρασμός» η υπόθεση δεν απέχει πολύ από αυτήν την οπτική.
Εκεί ο κοκκινομάλλης Ιούδας διαφέρει κατά πολύ από τους υπόλοιπους μετέπειτα Αποστόλους. Σταθερός και θαρραλέος είναι ο μόνος που εξ'αρχής δεν απομακρύνεται στιγμή από το στόχο του. Να αλλάξει τον κόσμο «με το μαχαίρι». Για μεγάλο μέρος του βιβλίου μάλιστα λειτουργεί ως αντίπαλο δέος στον γεμάτο εσωτερικές συγκρούσεις χαρακτήρα του Ιησού. Πριν τη Σταύρωση κατόπιν επιμονής του τελευταίου δέχεται να Τον προδώσει προκειμένου το θεϊκό σχέδιο της υπερνίκησης του θανάτου να ολοκληρωθεί.


ΕΠΙΡΡΟΕΣ
Θα περίμενε κανείς λαμβάνοντας υπόψιν και τη ρήση για τον προδότη που δεν αγάπησε κανένας, στη σύγχρονη κουλτούρα το όνομα του Ιούδα όταν αναφέρεται να είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με αρνητικές έννοιες.
Όμως σε πείσμα μάλλον των καιρών κάθε άλλο παρά αυτό φαίνεται να συμβαίνει.
«Εγώ δεν είμαι ποητής, είμαι ο λυγμός του. Είμαι ένας δείπνος μυστικός, δίπλα ο Ιούδας κλαίει σκυφτός κι είμαι αδερφός του» γράφει και τραγουδά ο Νίκος Παπάζογλου σε ένα μεγαλειώδες κομμάτι.
Παρόμοια αντιμετώπιση και από τον τεράστιο Μπομπ Ντίλαν που αναρωτιέται αν ο Ιούδας είχε τον Θεό στο πλευρό του στο συγκλονιστικό «With God on our side».
Απ'την άλλη μία από τις κορυφαίες μέταλ μπάντες της Μεγάλης Βρετανίας δανείζεται το όνομά της από το αμφιλεγόμενο πρόσωπο της Καινής Διαθήκης. Αυτό το γεγονός πάντως δεν εμπόδισε καθόλου τους Judas Priest να συναντηθούν με την επιτυχία εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Το τραγούδι τους μάλιστα «Take on the world» χρησιμοποιείται ως σήμα σε μια εκπομπούλα ενός ελπιδοφόρου συναδέλφου, του οποίου μας διαφεύγει το όνομα, τα μεσάνυχτα κάθε Παρασκευής στο Σπορ εφ εμ(διεύθυνση aek365-συντάκτες aek365 0-1).
Πέρα από τη μουσική και στη λογοτεχνία ο Ισκαριώτης φαίνεται να συγκινεί. Σε πλήθος βιβλίων και θεατρικών έργων που θα ήταν βαρετό να αναφέρουμε, κρατά τον ρόλο του ήρωα αλλά και του αντι-ήρωα.

ΣΥΝΟΛΙΚΑ
Δύο χιλιετίες μετά και ο Ιούδας εξακολουθεί να ισορροπεί σε ένα τεντωμένο σκοινί μεταξύ υπαίτιου των Θείων Παθών και αποδιοπομπαίου τράγου. Το όνομα του συνδέθηκε με τη Σταύρωση εν αντιθέσει με αυτά των Άννα και κυρίως Καϊάφα(αρχιερέα που διέρρηξε τα ιμάτιά του) βασικούς υπευθύνους για την καταδίκη του Χριστού, που το ποτάμι της λήθης τους κάλυψε σχεδόν σπλαχνικά αλλά άδικα.
Κατά μία άποψη ο Ιούδας δεν εμφανίστηκε ούτε πρώτη ούτε τελευταία φορά τότε σε αυτόν τον κόσμο. Είχε ζήσει και κοντά πέντε αιώνες πριν απλά τον έλεγαν Εφιάλτη. Ξαναυπήρξε και στην Βασιλεύουσα όταν άφησε ανοιχτή την Κερκόπορτα ενώ κοντά στα 1800 μετονομάστηκε σε Πήλιο Γούση. Τελευταία φορά μάλιστα που τον είδαν το πρόσωπό του δεν φαινόταν, καλυμμένο από μια κουκούλα στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής.
Από την άλλη ο αντίλογος που υπάρχει σε όλα τα πράγματα, στέκεται στη θέση της υπεράσπισης και με ήρεμη φωνή υπενθυμίζει πως το βάρος κάποιων πράξεων είναι τόσο μεγάλο που συντρίβει άμεσα κάθε είδους σκέψη για τις αιτίες που οδήγησαν τον αυτουργό σε αυτές. Κι αυτό θα συμβαίνει πάντα. Όπως πάντα στο μυστήριο της Μεγάλης Τετάρτης ο πρώην μαθητής του Ιησού από την Κεριώθ θα παρουσιάζεται να αντιδικεί με τη Μαρία του Λαζάρου, πριν την Μεγάλη Πέμπτη σε εκπλήρωση εθίμων το ομοίωμα του καταλήξει στη συμβολική πυρά.




πηγή


No response to “Ιούδας - Το σύμβολο της προδοσίας”

Leave a Reply

Related Posts with Thumbnails